Hình ảnh những cánh rừng bị tàn phá, những đám cháy rừng dữ dội không còn quá xa lạ với chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta cần phải có những biện pháp nhằm giảm thiểu tình trạng này bởi rừng không chỉ là nguồn tài nguyên mà còn là lá phổi xanh của Trái Đất. Vậy làm thế nào để chúng ta bảo vệ và phát triển rừng một cách bền vững? Câu trả lời chính là Net Zero trong lâm nghiệp.
Tầm quan trọng của Net Zero trong lâm nghiệp
Net Zero đang là mục tiêu mà nhiều ngành hướng đến, trong đó Net Zero trong lâm nghiệp cũng không ngoại lệ. Vậy tại sao Net Zero lại quan trọng đối với lâm nghiệp?
- Rừng được xem là bể chứa carbon tự nhiên: Cây xanh có nhiệm vụ hấp thụ CO2 trong quá trình quang hợp và lưu trữ carbon trong gỗ, rễ và đất. Chính vì thế, việc bảo vệ và mở rộng diện tích rừng giúp giảm thiểu lượng khí thải CO2 trong khí quyển.
- Giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu: Bằng cách hấp thụ lượng khí CO2, rừng góp phần làm chậm đi quá trình nóng lên toàn cầu, giúp giảm thiểu những hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt.
- Bảo vệ đa dạng sinh học: Rừng còn là môi trường sống của hàng triệu loài động thực vật. Việc bảo vệ rừng giúp bảo tồn đa dạng sinh học và duy trì cân bằng sinh thái.
- Cải thiện chất lượng môi trường: Rừng giúp lọc sạch không khí, nước, bảo vệ đất và góp phần cải thiện chất lượng môi trường sống.
- Phát triển kinh tế bền vững: Lâm nghiệp bền vững còn tạo ra nhiều việc làm, tăng thu nhập dành cho cộng đồng địa phương, góp phần giảm nghèo và phát triển kinh tế.
Các giải pháp đạt Net Zero trong lâm nghiệp
Để hướng Net Zero trong lâm nghiệp, dưới đây là một số giải pháp mà ngành lâm nghiệp đóng góp vào mục tiêu Net Zero:
Tái tạo và bảo vệ tài nguyên rừng
Tái tạo và bảo vệ tài nguyên rừng thông qua các hoạt động:
- Trồng rừng: Tăng cường diện tích rừng, đặc biệt là các loại rừng tự nhiên và rừng trồng có khả năng hấp thụ carbon cao.
- Phục hồi rừng: Phục hồi những khu rừng đang bị suy thoái. Hoạt động này giúp tăng khả năng hấp thụ carbon của hệ sinh thái rừng.
- Bảo vệ rừng: Ngăn chặn tình trạng phá rừng, khai thác rừng bừa bãi và các hoạt động gây hại khác đến rừng.
Nâng cao vai trò của nông lâm kết hợp (Agroforestry)
Cùng với đó là nâng cao vai trò nông lâm kết hợp:
- Kết hợp cây trồng và vật nuôi: Kết hợp cây trồng và vật nuôi trong cùng một hệ thống. Hoạt động này giúp tăng cường độ che phủ đất, cải thiện chất lượng đất và tăng khả năng hấp thụ carbon.
- Các hệ thống nông lâm kết hợp đa dạng: Phát triển những hệ thống nông lâm kết hợp đa dạng, phù hợp với điều kiện tự nhiên và nhu cầu của địa phương.
Phát triển công nghệ lâm nghiệp bền vững
Phát triển công nghệ lâm nghiệp bền vững cũng là giải pháp hoàn hảo:
- Công nghệ quản lý rừng: Áp dụng những công nghệ hiện đại để quản lý rừng bền vững. Điển hình phải kể đến: hệ thống thông tin địa lý (GIS), cảm biến từ xa và những phần mềm quản lý rừng.
- Công nghệ chế biến gỗ: Phát triển những công nghệ chế biến gỗ hiệu quả, giảm thiểu lãng phí và tăng giá trị sản phẩm.
- Công nghệ năng lượng sinh khối: Sử dụng các nguồn năng lượng sinh khối từ rừng một cách bền vững.
Chứng nhận và thị trường carbon
Hướng đến đạt được chứng nhận carbon hoặc tham gia vào các thị trường carbon:
- Chứng nhận rừng: Áp dụng các tiêu chuẩn chứng nhận rừng để đảm bảo rằng rừng được quản lý một cách bền vững.
- Thị trường carbon: Tham gia vào những thị trường carbon để tạo ra nguồn thu từ việc giảm phát thải và đầu tư vào các hoạt động bảo vệ rừng.
Việt Nam đẩy mạnh vai trò của Net Zero trong lâm nghiệp
Ngành lâm nghiệp đóng vai trò cốt lõi trong mục tiêu Net Zero của Việt Nam vào năm 2050 nhờ khả năng cân bằng giữa phát thải và hấp thụ khí nhà kính. Theo Quy hoạch Lâm nghiệp Quốc gia 2021-2030, tổng diện tích rừng được quy hoạch đạt 15,85 triệu ha, với tỷ lệ che phủ tăng từ 41,45% năm 2017 lên 42,50% năm 2023.
Mỗi năm, ngành lâm nghiệp góp:
- 17 triệu tín chỉ CO2
- Giảm phát thải 18,3 triệu tấn
- Hấp thụ thêm 38,5 triệu tấn khí nhà kính nhờ quản lý rừng hiệu quả.
Mặc dù diện tích rừng khó tăng mạnh, cải thiện chất lượng rừng là chìa khóa để tối ưu hóa khả năng hấp thụ carbon. Rừng tự nhiên thường xanh giàu có thể chứa tới 143,33 tấn CO2/ha, cao hơn nhiều so với rừng trồng (27,29 tấn/ha).
Tại COP26, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định cam kết đưa Việt Nam đạt phát thải ròng bằng “0”, với lâm nghiệp đóng góp 70% lượng khí nhà kính hấp thụ trong kế hoạch quốc gia.
Kết luận
Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về Net Zero trong lâm nghiệp và các giải pháp thực hiện. Việc phát triển lâm nghiệp bền vững không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường mà còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới và thúc đẩy phát triển kinh tế ở các vùng nông thôn. Cùng Sống Việt Nam tìm hiểu thêm các thông tin về Net Zero bạn nhé.