12+ Cách Học Phát âm Tiếng Anh Chuẩn IPA Mà Ai Cũng Nên Biết

Phát âm là yếu tố quan trọng giúp bạn nói tiếng Anh chuẩn và dễ hiểu. Một số cách học phát âm tiếng Anh hiệu quả bao gồm luyện nghe, nhại theo, học các âm cơ bản và thực hành thường xuyên. Hãy tiếp tục theo dõi bài viết của Sống Việt Nam để nắm trọn cách học phát âm chính xác và hiệu quả nhé.

Học phát âm tiếng Anh chuẩn gồm những yếu tố nào?

Để biết phát âm tiếng Anh của bạn có chuẩn hay không, cần dựa trên các tiêu chí đánh giá cơ bản sau đây:

Phát âm từ vựng – Pronunciation

Pronunciation là cách đọc chính xác từng từ trong tiếng Anh, bao gồm các yếu tố như nguyên âm, phụ âm, nguyên âm đôi và vị trí nhấn trọng âm trong từ. Khi nắm vững các yếu tố này, người học sẽ tự tin giao tiếp, hạn chế những lỗi phát âm phổ biến làm ảnh hưởng đến việc truyền đạt thông tin.

Ví dụ minh họa:

Từ Destination có phiên âm /des.təˈneɪ.ʃən/ hoặc /des.tɪˈneɪ.ʃən/, trọng âm rơi vào âm tiết thứ ba.
Từ Improve có phiên âm /ɪmˈpruːv/, trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai.

Chất giọng – Accent

Accent là đặc điểm giọng nói khi phát âm. Trong tiếng Việt, người Hà Nội và người TP. Hồ Chí Minh có chất giọng khác nhau; trong tiếng Anh, accent cũng thay đổi theo vùng miền như Anh – Anh, Anh – Mỹ, Anh – Úc hoặc Anh – Ấn.

Tuy nhiên, việc phát âm tiếng Anh chuẩn chủ yếu dựa vào pronunciation, không phụ thuộc hoàn toàn vào accent. Chất giọng chỉ ảnh hưởng đến mức độ tự nhiên, dễ nghe và rõ ràng khi giao tiếp.

Một số yếu tố quan trọng khi học phát âm tiếng Anh:

Nắm chắc cách phát âm từng âm cơ bản: nguyên âm, phụ âm, nguyên âm đôi.
Biết vị trí nhấn trọng âm trong từ và câu.
Luyện tập phát âm từng từ và câu theo chuẩn quốc tế.
Chú ý nghe và nhại theo người bản xứ để cải thiện khả năng truyền đạt.

Lợi ích khi học phát âm tiếng Anh là gì?

Nghe được xem là kỹ năng khó nhằn đối với chúng ta khi học bất kỳ một môn ngoại ngữ nào. Việc phát âm chuẩn ngay từ khi bắt đầu giúp cho việc học từ vựng trở nên dễ dàng hơn.

Theo thống kê, việc tự ti, e ngại là tâm lý thường gặp ở người Việt khi giao tiếp tiếng Anh với người nước ngoài hay thậm chí là khi nói tiếng Anh với gia đình, bạn bè. Việc phát âm chuẩn và nghe hiểu tiếng Anh chính xác giúp cho bạn trở nên tự tin, hào hứng hơn trong việc học một ngôn ngữ mới. Đây chính là cách để bạn cải thiện giao tiếp hiệu quả.

Ngoài ra, phát âm chuẩn tiếng Anh còn giúp cho người nghe thấy được sự chuyên nghiệp và hứng thú về những gì bạn nói.

Cách học phát âm tiếng Anh chuẩn như người bản xứ

Học bảng phiên âm quốc tế IPA

Việc nắm vững Bảng phiên âm quốc tế IPA (International Phonetic Alphabet) là bước quan trọng để đọc chính xác phiên âm trong từ điển. Bảng IPA cung cấp các ký hiệu âm thanh giúp người học làm quen với 44 âm cơ bản trong tiếng Anh, bao gồm cả nguyên âm và phụ âm.

Người học nên dành thời gian nhận biết và luyện phát âm từng âm tiết, tương tự như học bảng chữ cái trước khi bắt đầu đọc. Phương pháp này tạo ra một hệ thống chuẩn mực, giúp phát âm các từ vựng tiếng Anh trở nên chính xác và có cơ sở khoa học.

Học theo các video hướng dẫn

Việc theo dõi trực quan cách phát âm của người bản xứ giúp người học dễ dàng mô phỏng khẩu hình miệng và vị trí lưỡi chính xác hơn. Hiện nay, có rất nhiều kênh YouTube và khóa học trực tuyến cung cấp các bài học đọc tiếng Anh miễn phí.

Những video này thường giải thích chi tiết từng âm, so sánh các âm dễ gây nhầm lẫn và cung cấp các bài tập thực hành, giúp người học nâng cao kỹ năng phát âm một cách hiệu quả.

Học nghe cùng lúc với phát âm

Học nghe cùng lúc với phát âm giúp bạn dễ dàng ghi nhớ cách phát ẩm chuẩn hơn. Có rất nhiều cách để các bạn bắt đầu học nghe tiếng Anh. Đơn giản như xem phim ảnh, nghe các bài hát hat xem một show truyền hình nước ngoài.

Luyện tập cơ miệng và môi

Cách di chuyển miệng cũng ảnh hưởng rất lớn đến cách phát âm của bạn. Vì vậy, bạn cần luyện tập cơ miệng và môi thật nhuần nhuyễn.

Để cơ miệng được linh hoạt, hỗ trợ cho việc phát âm, bạn hãy thử xem một chương trình truyền hình hoặc một bộ phim mà mình yêu thích. Tiếp đó, bắt chước những biểu cảm khuôn mặt và âm thanh mà các diễn viên đang làm. Hãy luyện tập mỗi ngày, cơ miệng của bạn sẽ có sự thay đổi rõ rệt nhé!

Tự ghi âm và so sánh

Việc tự ghi âm giọng nói là một phương pháp hiệu quả để nhận diện những lỗi phát âm trong tiếng Anh. Sau khi nghe và luyện tập theo mẫu, người học nên sử dụng điện thoại hoặc máy tính để ghi lại giọng đọc của mình. Sau đó, hãy mở bản ghi âm của người bản xứ và so sánh với bản ghi của mình.

Cách làm này giúp phát hiện những khác biệt nhỏ trong phát âm mà trước đó bạn không nhận ra, từ đó điều chỉnh để nói tiếng Anh chuẩn hơn.

Luyện tập thường xuyên

Luyện phát âm tiếng Anh yêu cầu sự kiên nhẫn giống như bất kỳ kỹ năng nào khác. Người học nên dành ít nhất 15–20 phút mỗi ngày để luyện tập đều đặn. Thói quen này giúp cơ miệng làm quen với việc tạo ra các âm thanh mới, từ đó cải thiện khả năng phát âm tự nhiên và giảm mệt mỏi khi nói.

Chia nhỏ từ khi đọc

Chia từ thành nhiều phần để dễ phát âm hơn. Để thử kiểm tra xem có bao nhiêu âm tiết, hãy đặt bàn tay của bạn ngay phía dưới cằm. Nói từ từ, mỗi lần cằm chạm vào tay bạn, đó là một âm tiết.

Bạn thậm chí có thể viết từ này xuống giấy và chia thành nhiều phần.
Để lại một khoảng trắng hoặc gạch “-” mỗi âm tiết.
Mỗi âm tiết nên có ít nhất một nguyên âm đó là: a, e, i, o, u, y.
Nói chậm và dừng lại sau mỗi âm tiết.

Cách luyện tập phát âm tiếng Anh chuẩn như người bản xứ

Chú ý đến trọng âm của từ

Khi nói tiếng Anh, bạn cần có sự nhấn lên xuống. Điều đó có nghĩa là một số từ và âm điệu quan trọng hơn những điểm khác. Các bạn có thể thấy điều này khi bạn nói to một từ.

Ví dụ: Từ “INTRODUCE” sẽ được phát âm với trọng âm ở cuối. Vì vậy, theo cách phía trên, các bạn sẽ chia nhỏ từ như thế này: “in-tro-DUCE.”

Lưu ý: Đôi khi, nơi bạn đặt trọng âm trong một từ cũng có thể thay đổi ý nghĩa của từ. Ví dụ như từ “PRESENT”:

PREsent: Nhấn âm thứ 1 thì nó là danh từ (noun), có nghĩa là ngay lúc này, ngay lập tức, hoặc là món quà.
preSENT: Nhấn âm thứ 2 thì nó là động từ (verb), có nghĩa là cung cấp hoặc hiển thị cái gì đó.

Hầu hết những danh từ 2 âm tiết đều được nhấn trọng âm ở âm thứ nhất. Các động từ 2 âm tiết được nhấn ở âm thứ 2.

Sử dụng từ điển có phiên âm

Việc tra cứu từ điển có phiên âm là thói quen cơ bản giúp người học hình thành cách đọc từ vựng tiếng Anh chính xác ngay từ đầu. Thay vì tự đoán cách phát âm của một từ mới, bạn nên tham khảo phần phiên âm quốc tế được cung cấp trong từ điển.

Các từ điển Anh – Việt uy tín như Oxford, Cambridge hay Longman không chỉ ghi phiên âm mà còn kèm theo file âm thanh mẫu, giúp bạn nghe và luyện phát âm theo đúng cách của người bản xứ.

Đừng ngại mắc lỗi

Mắc lỗi là một phần tự nhiên trong quá trình học phát âm tiếng Anh. Người học không nên để nỗi sợ sai khiến bản thân ngại nói. Hãy thực hành thường xuyên và chấp nhận rằng đôi khi phát âm chưa chuẩn. Mỗi lỗi sai chính là cơ hội để cải thiện và học hỏi thêm.

Tìm kiếm sự giúp đỡ

Nếu có điều kiện, bạn nên nhờ một người bản xứ hoặc giáo viên chuyên môn nhận xét về cách phát âm của mình. Phản hồi khách quan từ những người có kinh nghiệm sẽ giúp bạn phát hiện lỗi sai thường gặp và có hướng sửa chữa hiệu quả hơn.

Luyện tập qua bài hát và phim

Học phát âm bằng bài hát hoặc phim giúp quá trình học trở nên sinh động và thú vị. Chọn những bài hát có lời rõ ràng hoặc bộ phim có phụ đề tiếng Anh, sau đó hát theo hoặc nhại lại lời thoại của nhân vật. Phương pháp này không chỉ luyện âm mà còn giúp cải thiện ngữ điệu và nhịp điệu tự nhiên.

Tạo môi trường học tập bằng tiếng Anh

Hãy bao quanh bản thân bằng tiếng Anh trong sinh hoạt hằng ngày. Bạn có thể đổi ngôn ngữ trên điện thoại, máy tính sang tiếng Anh, nghe podcast, tin tức hoặc sách nói bằng tiếng Anh khi làm việc nhà hoặc đi lại. Việc tiếp xúc liên tục sẽ giúp tai bạn quen với âm thanh và nhịp điệu của ngôn ngữ, hỗ trợ việc phát âm chuẩn hơn.

Những lỗi phát âm tiếng Anh mà người Việt thường mắc phải

Trong thực tế, nếu bạn không sống trong môi trường tiếng Anh, việc phát âm chuẩn như người bản xứ là điều rất khó. Người học thường chỉ dựa vào phiên âm từng từ vựng để biết cách đọc chính xác. Tuy nhiên, người Việt thường gặp một số lỗi phổ biến khi phát âm như sau:

Bỏ âm cuối khi phát âm

Nhiều người Việt thường bỏ âm cuối trong từ tiếng Anh, trong khi đây là phần quan trọng để truyền đạt đúng nghĩa. Khác với tiếng Việt, tiếng Anh yêu cầu phát âm rõ ràng từng âm cuối để tránh hiểu nhầm.

Ví dụ:

Wife /waɪf/ – âm /f/ cần bật ra.
Wine /waɪn/ – âm /n/ giữ nhẹ ở cuối.
White /waɪt/ – âm /t/ phải phát âm rõ.

Ba từ trên nghe khá giống nhau, nhưng nếu bạn bỏ âm cuối, người nghe sẽ dễ hiểu sai. Vì vậy, khi luyện nói, hãy kiểm tra kỹ âm cuối của từ.

Không học bảng phiên âm quốc tế IPA

Một sai lầm phổ biến là không nắm vững bảng phiên âm quốc tế IPA (International Phonetic Alphabet). Nhiều học sinh chỉ học cách đọc dựa vào bảng chữ cái tiếng Anh, nhưng cách này chưa đủ để phát âm chính xác.

Việc không học IPA khiến bạn khó xác định âm chuẩn và khó sửa lỗi lâu dài. Đồng thời, bạn cũng sẽ gặp khó khăn khi nghe và nhận biết phát âm của người bản xứ.

Lẫn lộn các âm trong từ

Do không học IPA bài bản, người học dễ nhầm lẫn các âm tương tự trong từ vựng. Một số lỗi điển hình gồm:

/z/ và /s/
/s/ và /ʃ/
/ð/ và /s/ hoặc /d/
/θ/ và /t/ hoặc /th/ trong tiếng Việt
/ʒ/ và /dʒ/

Những nhầm lẫn này khiến phát âm không chuẩn và ảnh hưởng tới khả năng giao tiếp.

Không nhấn trọng âm đúng

Một lỗi phổ biến khác là không biết nhấn trọng âm trong từ. Khi nhấn sai, người nghe khó xác định nội dung chính và đôi khi từ sẽ bị thay đổi nghĩa.