Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 là sự kiện quan trọng nhằm cập nhật và thúc đẩy phát triển thị trường carbon. Đây là lĩnh vực mới đầy tiềm năng tại Việt Nam trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng nghiêm trọng. Với mục tiêu trung hòa carbon và đạt mức phát thải ròng bằng 0 (Net Zero), diễn đàn tạo điều kiện để các cơ quan quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp cùng trao đổi, thảo luận các giải pháp thiết thực nhằm giảm phát thải khí nhà kính, góp phần thực hiện cam kết quốc gia về phát triển bền vững.
Tổng quan về thị trường carbon và cam kết Net Zero tại Việt Nam
Thị trường carbon là một cơ chế kinh tế nhằm điều chỉnh lượng phát thải khí nhà kính bằng cách gắn chi phí phát thải với các hoạt động sản xuất và tiêu dùng. Việt Nam đang xây dựng hai loại thị trường carbon chính: thị trường tuân thủ bắt buộc và thị trường tự nguyện, nhằm thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi sang công nghệ xanh và tiết kiệm năng lượng.
Hệ thống đo lường, báo cáo, thẩm định (MRV) được coi là trung tâm của thị trường, giúp đảm bảo minh bạch và tin cậy cho các giao dịch tín chỉ carbon. Với Quyết định 232/QĐ-TTg/2025 và Nghị định 119/2025/NĐ-CP, Việt Nam đang hình thành khung pháp lý để vận hành thử nghiệm từ 2025 và chính thức từ 2029, đồng thời kết nối với thị trường carbon quốc tế.
Thị trường carbon hỗ trợ giảm thiểu phát thải và tạo cơ hội cho doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư xanh. Việt Nam có nhiều lợi thế phát triển thị trường này nhờ nguồn lực nông nghiệp dồi dào và tiềm năng lớn trong các dự án tín chỉ carbon như trồng rừng, biochar, thu hồi khí bãi rác phát điện. Đây là một lĩnh vực mới mở ra cơ hội tạo ra “tiền tệ xanh”, góp phần thúc đẩy chuyển đổi kinh tế theo hướng bền vững. Cam kết Net Zero 2050 của Việt Nam đặt nền tảng cho sự phát triển này và thu hút sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp cũng như nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Thách thức và giải pháp phát triển thị trường carbon tại Việt Nam
Dù có nhiều tiềm năng, thị trường carbon Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức lớn. Năng lực đo lường, báo cáo và thẩm định (MRV) còn hạn chế, trong khi nền tảng kỹ thuật chưa đủ mạnh để quản lý dữ liệu một cách chính xác và minh bạch.
Tại Diễn đàn Net Zero Việt Nam, nhiều chuyên gia đã chỉ ra sự thiếu liên kết giữa các bộ ngành, địa phương và doanh nghiệp đang cản trở quá trình triển khai thị trường carbon trong nước. Bên cạnh đó, nhận thức của doanh nghiệp về cơ hội và trách nhiệm trong thị trường carbon vẫn còn hạn chế, ảnh hưởng đến mức độ tham gia thực chất.
Để giải quyết các vấn đề này, Việt Nam cần hoàn thiện thể chế pháp lý và xây dựng các hướng dẫn kỹ thuật chi tiết hơn. Việc số hóa hệ thống giám sát và quản lý dữ liệu sẽ giúp nâng cao độ chính xác và minh bạch, tạo niềm tin cho thị trường.
Đồng thời, công tác đào tạo nhân lực và hỗ trợ tài chính xanh cũng cần được đẩy mạnh để doanh nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận và chủ động tham gia. Quan trọng nhất là tăng cường hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm và kết nối với thị trường carbon toàn cầu, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển bền vững.
Vai trò trung tâm của doanh nghiệp trong hành trình Net Zero
Doanh nghiệp là trụ cột trung tâm trong hệ sinh thái thị trường carbon, chịu trách nhiệm chính trong việc giảm phát thải và chuyển đổi xanh. Giá tín chỉ carbon trên thị trường sẽ là tín hiệu quan trọng giúp doanh nghiệp quyết định đầu tư công nghệ sạch hoặc mua tín chỉ để tuân thủ quy định. Sự linh hoạt này giúp doanh nghiệp có thể cân nhắc giữa chi phí chuyển đổi và chi phí mua tín chỉ, từ đó tối ưu hóa hoạt động sản xuất và giảm phát thải hiệu quả. Chính sự tham gia tích cực của doanh nghiệp sẽ góp phần tạo nên thị trường carbon minh bạch, năng động và phát triển bền vững.
Trong 25 năm tới, hành trình đạt Net Zero là một chặng đường đầy thách thức nhưng cũng là cơ hội lớn để Việt Nam vừa phát triển kinh tế vừa bảo vệ môi trường. Doanh nghiệp Việt cần nhanh chóng thích ứng với thị trường carbon, nâng cao năng lực quản lý và báo cáo phát thải.
Sự phối hợp giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế sẽ tạo ra nền tảng vững chắc để thị trường carbon Việt Nam vận hành hiệu quả. Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 đã và đang trở thành diễn đàn quan trọng để kết nối, chia sẻ và thúc đẩy hành trình này.
Kết bài
Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 đã tạo ra một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng thị trường carbon. Đây không chỉ hỗ trợ giảm phát thải mà còn mở ra cơ hội thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển kinh tế xanh bền vững.
Việc hoàn thiện hệ thống pháp lý, nâng cao năng lực MRV, cùng sự chủ động tham gia của doanh nghiệp và hợp tác quốc tế là những yếu tố quyết định thành công của thị trường này. Với quyết tâm và hành động đồng bộ, Việt Nam hoàn toàn có thể biến thị trường carbon thành “tiền tệ xanh” của tương lai, góp phần bảo vệ hành tinh và phát triển thịnh vượng.
Nguồn: Báo Nhân Dân