Giải pháp nâng cao hiệu quả năng lượng là trọng tâm được tôn vinh tại vòng chung kết Cuộc thi Khởi nghiệp sáng tạo diễn ra ngày 25/4/2025 tại TP. HCM. Sự kiện do Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) phối hợp cùng Viện Tăng trưởng xanh toàn cầu (GGGI) tổ chức, đã tìm ra 6 đội thi xuất sắc nhất. Cuộc thi nằm trong khuôn khổ dự án do Liên minh châu Âu (EU) tài trợ, góp phần thúc đẩy sáng kiến đổi mới, thu hút đầu tư và hướng đến mục tiêu Net Zero vào năm 2050 của Việt Nam.

Khởi nghiệp năng lượng xanh – Hướng đi chiến lược cho tương lai

Cuộc thi chính thức phát động từ tháng 8/2024, với sự đồng hành chuyên môn từ Quỹ đầu tư Touchstone Partners. Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ sang các mô hình phát triển bền vững và tiết kiệm năng lượng, cuộc thi đóng vai trò là bệ phóng cho các giải pháp nâng cao hiệu quả năng lượng do các nhóm khởi nghiệp và sinh viên đề xuất.

Chương trình đã nhận được hơn 140 hồ sơ từ hơn 20 quốc gia, trong đó có 83 dự án từ các doanh nghiệp khởi nghiệp và 65 ý tưởng từ học sinh, sinh viên. Những con số này cho thấy mức độ quan tâm ngày càng lớn của cộng đồng khởi nghiệp đối với các giải pháp nhằm mục đích nâng cao hiệu quả năng lượng.

6 đội thi xuất sắc với những giải pháp đột phá về năng lượng

Tại vòng chung kết, các đội thi đã có cơ hội trình bày ý tưởng trước hội đồng giám khảo gồm các nhà đầu tư và chuyên gia trong nước, quốc tế. Tổng giá trị giải thưởng của chương trình lên tới 45.000 USD, bao gồm 35.000 USD dành cho 3 doanh nghiệp và 10.000 USD cho 3 nhóm học sinh, sinh viên.

Các giải pháp nâng cao hiệu quả năng lượng đoạt giải bao gồm:

• Giải nhất – VEEP (20.000 USD): Giải pháp quản lý năng lượng dựa trên điện toán đám mây kết hợp công nghệ AioT, giúp doanh nghiệp theo dõi và tối ưu tiêu thụ năng lượng theo thời gian thực.
• Giải nhì – EEESCO (10.000 USD): Tối ưu hóa hệ thống làm lạnh bằng mô hình hóa kỹ thuật số, tăng hiệu suất sử dụng năng lượng trong ngành công nghiệp lạnh.
• Giải ba – VOXCOOL (5.000 USD): Pin lạnh tích hợp AI và IoT, giúp lưu trữ và sử dụng năng lượng làm mát hiệu quả hơn, phù hợp với ngành thực phẩm, logistics và y tế.

Trong bảng sinh viên – học sinh, 3 đội xuất sắc được vinh danh là:

• EnergiShift (giải nhất – 5.000 USD): Ứng dụng mô phỏng nhà thông minh tiết kiệm điện.
• RH2O (giải nhì – 3.000 USD): Giải pháp tái sử dụng nước thải tích hợp năng lượng tái tạo.
• EFFICOOL ENHANCER (giải ba – 2.000 USD): Công cụ tối ưu hoạt động điều hòa không khí cho trường học và tòa nhà.

Tất cả các dự án đều tập trung phát triển giải pháp nâng cao hiệu quả năng lượng thông qua đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và công nghệ thông minh.

Kết nối đầu tư và mở rộng hệ sinh thái khởi nghiệp năng lượng

Một điểm nổi bật của chương trình năm nay là hoạt động hỗ trợ kết nối đầu tư. 13 doanh nghiệp khởi nghiệp đã được lựa chọn tham gia chuyến đi gọi vốn tại Singapore, trong khi 11 nhóm sinh viên – học sinh được tham quan, học hỏi mô hình hệ sinh thái khởi nghiệp tại TP. HCM.

Các đội thi không chỉ trình bày ý tưởng, mà còn nhận được hỗ trợ chuyên môn để xây dựng kế hoạch kinh doanh, hoàn thiện mô hình tài chính và chiến lược phát triển. Một số dự án đã nhận được cam kết đầu tư từ các quỹ quốc tế và đang trong quá trình đàm phán hợp tác thương mại.

Hoạt động này góp phần lan tỏa và hiện thực hóa các giải pháp nâng cao hiệu quả năng lượng thông qua việc thương mại hóa và nhân rộng mô hình, đặc biệt trong các ngành công nghiệp, dịch vụ và đô thị thông minh.

Hướng đến Net Zero – Động lực bền vững từ những sáng kiến nhỏ

Cuộc thi không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm các giải pháp công nghệ, mà còn đóng vai trò định hướng cho thế hệ trẻ về vai trò của đổi mới sáng tạo trong chuyển dịch xanh. Những giải pháp nâng cao hiệu quả năng lượng đến từ học sinh, sinh viên cho thấy tư duy xanh đã bắt đầu ăn sâu vào nhận thức thế hệ kế thừa.

Việt Nam đang nỗ lực mạnh mẽ để đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050, và cuộc thi là một phần trong hệ thống các chính sách, dự án được hỗ trợ bởi các tổ chức quốc tế như EU, GGGI. Việc phát hiện và nuôi dưỡng những ý tưởng tiềm năng là bước đi cần thiết để xây dựng nền kinh tế xanh, tiết kiệm tài nguyên và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Kết luận

Cuộc thi Khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực hiệu quả năng lượng năm 2025 đã chứng kiến sự bứt phá của nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả năng lượng mang tính ứng dụng cao và khả năng thương mại hóa rõ ràng. Với sự hỗ trợ từ Bộ Công Thương, GGGI và Liên minh châu Âu, các ý tưởng xanh sẽ tiếp tục được phát triển, kết nối và lan tỏa rộng rãi.

Những sáng kiến này không chỉ giúp giảm chi phí vận hành cho doanh nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh, mà còn góp phần thực hiện cam kết quốc gia về giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi sang nền kinh tế carbon thấp, và hướng đến một tương lai Net Zero bền vững cho Việt Nam.