Ngành công nghiệp hỗ trợ hàng không tại Việt Nam đang phát triển chậm chạp, không tương xứng với sự mở rộng mạnh mẽ của đội tàu bay và hệ thống cảng hàng không. Đây là quan điểm của các chuyên gia được đưa ra tại “Chương trình đầu tư hàng không Việt Nam Training – MRO – Logistic” diễn ra ngày 15/8.
Theo số liệu từ Cục Hàng không Việt Nam, đến giữa tháng 3 năm nay, số lượng tàu bay đăng ký quốc tịch Việt Nam đã đạt 222 chiếc, trong đó 203 chiếc là tàu bay thương mại được các hãng nội địa khai thác. Tuy nhiên, con số này chưa thể hiện hết tiềm năng thực sự, vì các hãng còn thuê thêm tàu bay ngắn hạn khi cần. Bên cạnh đó, nhiều hãng hàng không, như VietjetAir, đã ký hợp đồng mua thêm hơn 100 tàu bay từ Airbus, với những chiếc đầu tiên dự kiến được bàn giao trong năm nay.
Việt Nam hiện có 22 sân bay, phục vụ khoảng 100 triệu hành khách mỗi năm. Theo kế hoạch, số lượng sân bay sẽ tăng lên 30 vào năm 2030 và 33 vào năm 2050, với dự báo lượng hành khách sẽ tăng lên gần 300 triệu trong thập kỷ tới.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng sự phát triển của ngành hàng không tại Việt Nam đang không đồng đều, với sự phụ thuộc nặng nề vào công nghệ và dịch vụ từ nước ngoài. Hiện tại, các hãng hàng không chủ yếu tập trung vào việc mua sắm tàu bay, trong khi các lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ như bảo dưỡng, sửa chữa và sản xuất phụ tùng lại chưa được đầu tư phát triển đúng mức.
Theo Hội Khoa học và Công nghệ Hàng không Việt Nam (VASST), ngành công nghiệp hỗ trợ hàng không trong nước vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và chưa có nhiều thành tựu đáng kể. Ngoài Công ty Kỹ thuật hàng không VAECO, chỉ có một số ít đơn vị như Công ty Kỹ thuật Máy bay (AESC) tham gia vào hoạt động bảo dưỡng và sửa chữa tàu bay. Ngành công nghiệp hàng không mặt đất cũng còn hạn chế, với số ít sản phẩm đến từ Công ty Quản lý bay ATTECH.
TS Trần Quang Châu, Chủ tịch VASST, và TS Đinh Quang Toàn, Phó tổng thư ký VASST, cho rằng việc phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ hàng không là cần thiết và phải được đẩy nhanh để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành. Theo họ, ngành này không chỉ tạo ra nhiều việc làm mà còn giúp cân bằng sự phát triển hiện nay của ngành hàng không.
Một trong những lý do khiến lĩnh vực này chưa phát triển, theo các chuyên gia, là thiếu các cơ chế khuyến khích phù hợp. Lãnh đạo một hãng hàng không nội địa thừa nhận rằng Việt Nam vẫn phụ thuộc nhiều vào công nghệ nước ngoài, với việc nhập khẩu tàu bay, động cơ và các linh kiện như phanh, lốp. Điều này dẫn đến chi phí cao, với việc thuê tàu bay và sửa chữa động cơ chiếm gần một nửa tổng chi phí của các hãng bay trong nước.
Các chuyên gia từ VASST đề xuất rằng Việt Nam cần nghiên cứu và áp dụng các chính sách khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ hàng không. Đồng thời, đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt là kỹ sư hàng không, cũng cần được chú trọng. TS Trần Thị Thái Bình, Trưởng bộ môn Kinh tế hàng không tại Học viện Hàng không Việt Nam, nhận định rằng hiện có sự chênh lệch lớn giữa nhu cầu và khả năng cung ứng kỹ sư hàng không đạt chuẩn quốc tế tại Việt Nam.
Bà Bình nhấn mạnh rằng các hãng hàng không cần tăng cường hợp tác quốc tế, đưa chuyên gia nước ngoài vào giảng dạy và áp dụng các phương pháp thực hành tiên tiến. Điều này sẽ giúp các chuyên gia nội địa tiếp cận với kỹ thuật và công nghệ hiện đại, từ đó phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đảm bảo Việt Nam duy trì vị thế trong ngành hàng không toàn cầu.
Bà kết luận: “Chúng ta cần hành động ngay để không bỏ lỡ cơ hội.”
Theo vnexpress