Tiêu dùng xanh không còn là khái niệm xa lạ trong thời đại hiện nay khi mà ý thức bảo vệ môi trường ngày càng được nâng cao. Vậy tiêu dùng xanh là gì? Đây là hình thức mua sắm và sử dụng các sản phẩm, dịch vụ có nguồn gốc thân thiện với môi trường, tiết kiệm tài nguyên và giảm thiểu ô nhiễm. Việc áp dụng tiêu dùng xanh không chỉ giúp bảo vệ hành tinh mà còn góp phần tạo ra lối sống bền vững cho cộng đồng.
Tiêu dùng xanh là gì?
Tiêu dùng xanh là hành động lựa chọn và sử dụng những sản phẩm có tác động thấp đến môi trường, không gây nguy hại cho sức khỏe con người và không làm tổn hại đến hệ sinh thái tự nhiên.
Sản phẩm xanh bao gồm các mặt hàng trong nhiều lĩnh vực như đồ gia dụng, thực phẩm, mỹ phẩm, … được làm từ nguyên liệu thiên nhiên, hữu cơ hoặc các thành phần đơn giản, an toàn cho môi trường và con người. Bên cạnh đó, sản phẩm xanh còn được đánh giá qua quy trình sản xuất thân thiện với môi trường, không sử dụng hóa chất độc hại, hoặc giúp người tiêu dùng tiết kiệm năng lượng hiệu quả.

Tiêu dùng xanh chính là bước đi thiết thực để mỗi cá nhân và doanh nghiệp góp phần giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Bằng cách ưu tiên lựa chọn sản phẩm thân thiện, tái sử dụng và hạn chế lãng phí, chúng ta không chỉ bảo vệ nguồn tài nguyên quý giá mà còn xây dựng một tương lai bền vững cho thế hệ sau. Hãy bắt đầu áp dụng tiêu dùng xanh ngay hôm nay để chung tay giữ gìn hành tinh xanh tươi.
Tiêu dùng xanh tại Việt Nam
Xu hướng tiêu dùng xanh đang phát triển nhanh chóng trên toàn cầu và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Nhiều doanh nghiệp đã chủ động “xanh hóa” sản phẩm và xây dựng thương hiệu gắn với phát triển bền vững để đáp ứng nhu cầu thị trường và nâng cao sức cạnh tranh. Theo nghiên cứu của Nielsen Việt Nam, các thương hiệu cam kết về yếu tố “xanh” và “sạch” đạt mức tăng trưởng trung bình khoảng 4% mỗi năm.
Dưới đây là một số điểm nổi bật về tiêu dùng xanh tại Việt Nam:
- Chưa có quy định cụ thể về tiêu dùng xanh: Ở Việt Nam hiện vẫn thiếu một hành lang pháp lý riêng biệt về tiêu dùng xanh, các quy định liên quan chỉ dừng ở mức hỗ trợ sản xuất sản phẩm thân thiện môi trường mà chưa đủ mạnh để điều chỉnh hành vi tiêu dùng chưa “xanh”.
- Mở rộng chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch: Các thương hiệu như Sói Biển, Bác Tôm, Home Food, Hano Farm phát triển nhanh, đáp ứng nhu cầu mua sản phẩm sạch, rõ nguồn gốc của người tiêu dùng.
- Doanh nghiệp thay đổi trong kinh doanh: Nhiều cửa hàng trà sữa, cà phê chuyển sang sử dụng ống hút tre, inox thay cho ống hút nhựa, hạn chế dùng nước đóng chai có bao bì khó phân hủy, và thay túi nylon bằng túi giấy thân thiện môi trường.
- Siêu thị lớn chung tay giảm rác thải nhựa: Co.opmart, Lotte Mart áp dụng nhiều biện pháp như dùng lá chuối gói rau củ thay túi nylon và cung cấp sản phẩm bao bì thân thiện với môi trường.
- Tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức: Các chương trình về sử dụng sản phẩm sinh thái, túi nylon sinh thái và nguyên tắc 3R (Reduce, Reuse, Recycle) góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng, tuy nhiên mới mang tính cục bộ và chưa bền vững.

Giải pháp thúc đẩy tiêu dùng xanh
Tiêu dùng xanh mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng và môi trường. Tuy nhiên, để các sản phẩm xanh thay thế hoàn toàn sản phẩm truyền thống gây ô nhiễm vẫn còn nhiều khó khăn, nhất là ở nước đang phát triển như Việt Nam. Vì vậy, để tiêu dùng xanh không chỉ là phong trào nhất thời, cần sự chung tay của toàn xã hội.
Nhà nước nên xây dựng và hoàn thiện các quy định, chính sách về tiêu dùng xanh rõ ràng và đồng bộ, như:
- Khuyến khích sản xuất và phát triển sản phẩm, dịch vụ xanh.
- Ưu tiên áp dụng công nghệ sạch, phát triển năng lượng tái tạo và tiết kiệm tài nguyên.
- Hỗ trợ giá cho sản phẩm xanh để khuyến khích người tiêu dùng chọn lựa.

Công tác tuyên truyền cũng rất quan trọng, giúp nâng cao nhận thức của người dân về lợi ích của tiêu dùng xanh đối với sức khỏe và môi trường, từ đó thay đổi hành vi tiêu dùng theo hướng tích cực hơn.
Doanh nghiệp cần tuân thủ quy định bảo vệ môi trường, đổi mới công nghệ sản xuất tiết kiệm năng lượng, ưu tiên nguyên liệu thân thiện môi trường và đặt sức khỏe người tiêu dùng lên hàng đầu trong phát triển sản phẩm. Đồng thời, doanh nghiệp nên xây dựng chiến lược phát triển gắn với cam kết bền vững.
Việc thay đổi thói quen tiêu dùng không thể diễn ra nhanh chóng, nhưng với sự sẵn sàng của người tiêu dùng, sự hỗ trợ của Nhà nước và cam kết của doanh nghiệp, tiêu dùng xanh sẽ ngày càng lan rộng và phát triển. Điều này không chỉ giúp người tiêu dùng và doanh nghiệp phát triển bền vững mà còn góp phần giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ môi trường sống của chúng ta.