Việt Nam và Singapore chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác về trao đổi tín chỉ carbon theo Điều 6 Thỏa thuận Paris, mở ra cơ hội cho doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường carbon quốc tế và thúc đẩy chuyển đổi xanh trong nước.

Bước tiến mới trong hợp tác khí hậu Việt Nam – Singapore

Sáng 16/9/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam đã ký kết thỏa thuận trực tuyến với Singapore về hợp tác trao đổi tín chỉ carbon, theo Điều 6 của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu. Đây là bước đi quan trọng, đánh dấu cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính, đồng thời tạo điều kiện để các doanh nghiệp trong nước tham gia thị trường carbon quốc tế.

Thỏa thuận này cho phép Việt Nam chuyển giao tín chỉ carbon đạt chuẩn quốc tế cho Singapore, từ đó hỗ trợ nước bạn đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero), trong khi mang lại nguồn tài chính bền vững cho các dự án giảm phát thải tại Việt Nam.

Phát biểu tại lễ ký, quyền Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết: “Thỏa thuận sẽ mở ra hướng đi mới cho doanh nghiệp Việt trong phát triển các dự án carbon chất lượng cao, đồng thời thúc đẩy thị trường carbon trong nước phát triển theo định hướng minh bạch, hiệu quả.”

Tín chỉ carbon là gì và vì sao quan trọng với Việt Nam?

Tín chỉ carbon (carbon credit) là đơn vị đo lường tương đương với 1 tấn khí CO₂ (hoặc khí nhà kính tương đương) được cắt giảm hoặc loại bỏ khỏi bầu khí quyển. Các doanh nghiệp, tổ chức có thể giao dịch, bán hoặc mua tín chỉ carbon để đáp ứng các yêu cầu về phát thải trong nước hoặc quốc tế.

Theo cơ chế thị trường, nếu một doanh nghiệp hoặc quốc gia phát thải thấp hơn giới hạn cho phép, phần phát thải “dư thừa” đó có thể chuyển thành tín chỉ carbon để bán lại cho bên khác. Đây là công cụ tài chính quan trọng giúp các nước vừa thúc đẩy phát triển xanh, vừa có thể huy động vốn cho các dự án bền vững.

Từ năm 2003 đến nay, Việt Nam đã phát hành hơn 22 triệu tín chỉ carbon (theo xác nhận của tổ chức quốc tế Verra và Gold Standard), trong đó hơn một nửa được phát hành chỉ trong năm ngoái. Ngoài ra, cơ chế phát triển sạch (CDM) cũng đã giúp Việt Nam tạo ra hơn 40 triệu tín chỉ được công nhận quốc tế.

Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp Việt trên thị trường carbon

Cơ hội mở ra từ hợp tác với Singapore

Singapore hiện là một trong những trung tâm giao dịch tín chỉ carbon hàng đầu thế giới. Quốc gia này đã ban hành Đạo luật định giá carbon từ năm 2019, đồng thời xây dựng các sàn giao dịch uy tín như Climate Impact X (CIX) và AirCarbon Exchange (ACX).

Thỏa thuận hợp tác giữa Việt Nam và Singapore sẽ cho phép tín chỉ carbon được tạo ra từ các dự án trong nước như năng lượng tái tạo, trồng rừng, tiết kiệm năng lượng… được công nhận và giao dịch quốc tế, mở ra cơ hội tiếp cận nguồn vốn mới, tăng tính cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt.

Bà Grace Fu, Bộ trưởng Môi trường và Bền vững Singapore cho biết: “Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên trong khu vực ký kết thỏa thuận này với Singapore. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy tiềm năng hợp tác khí hậu trong khu vực ASEAN.”

Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì?

Tuy nhiên, để tham gia hiệu quả, doanh nghiệp Việt cần:

• Xây dựng các dự án giảm phát thải đạt chuẩn quốc tế, có khả năng đo lường, báo cáo và thẩm định minh bạch.
• Tuân thủ các quy định pháp lý và quy trình xác minh từ phía Việt Nam và đối tác nước ngoài.
• Đầu tư vào năng lực kỹ thuật, chuyên môn về thị trường carbon, nhằm tối ưu hóa lợi ích từ tín chỉ.

Theo quyền Bộ trưởng Trần Đức Thắng, các cơ quan chức năng sẽ sớm ban hành quy định hướng dẫn cụ thể để thỏa thuận đi vào triển khai thực tế, trong đó ưu tiên các lĩnh vực phù hợp chiến lược phát triển quốc gia.

Tầm nhìn dài hạn: Xây dựng thị trường carbon Việt Nam đến 2030

Trong bối cảnh toàn cầu thúc đẩy giảm phát thải, Việt Nam đã lên kế hoạch thí điểm sàn giao dịch tín chỉ carbon trong nước đến hết năm 2028 và vận hành chính thức từ 2029. Thỏa thuận với Singapore được kỳ vọng là bước đệm quan trọng để thử nghiệm các mô hình trao đổi thực tiễn, đồng thời nâng cao năng lực vận hành thị trường nội địa.

Việt Nam hiện đang xây dựng hành lang pháp lý cho thị trường carbon, bao gồm:

• Hệ thống đăng ký tín chỉ,
• Cơ chế phân bổ hạn ngạch phát thải,
• Quy định chia sẻ lợi ích từ tín chỉ carbon.

Ngoài việc tăng nguồn thu từ giao dịch carbon, việc phát triển thị trường này còn thúc đẩy đổi mới công nghệ, cải tiến quy trình sản xuất và đầu tư xanh, từ đó góp phần đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050.

Kết luận

Việc ký kết thỏa thuận hợp tác trao đổi tín chỉ carbon với Singapore không chỉ mang ý nghĩa ngoại giao mà còn là bước tiến chiến lược trong chuyển đổi xanh của Việt Nam. Với tiềm năng lớn và kinh nghiệm từ cơ chế phát triển sạch, doanh nghiệp Việt cần nhanh chóng tận dụng cơ hội, chuẩn bị hạ tầng và năng lực để gia nhập sân chơi carbon quốc tế.